امام هادی(ع)، ولایت را راه‌‌حل بحران‌های اعتقادی و سیاسی شیعه می‌دانند/ حرم سیدالشهداء(ع) را شفاخانه شیعه معرفی کرده‌اند
تاریخ انتشار: ۱۵ مرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۸۶۸۳۳۴
حجت‌الاسلام فوادیان با شرح احادیث مهدوی امام هادی(ع) گفت: برای حل بحران‌های اجتماعی، اعتقادی و سیاسی شیعه توجه به مسئله امامت و ولایت را بسیار مهم قلمداد کرده و حرم سیدالشهداء(ع) را شفاخانه شیعه معرفی کرده‌اند.
به گزارش خبرنگار گروه غدیر و مهدویت خبرگزاری شبستان، پانزدهمین روز از ماه ذی الحجه در تقویم شیعی مزین و متبرک است به ولادت باسعادت امام هادی(ع) که علی رغم خفقان شدید دوران حیات شان، گنجینه ای بی بدیل از زیارات (زیارت جامعه کبیره و زیارت غدیریه) را برای شیعیان به یادگار گذاشته اند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
از این رو، به مناسبت فرا رسیدن سالروز ولادت بابرکت آن حضرت(ع) و به منظور بررسی مهدویت در سیره کلامی ایشان با حجت الاسلام والمسلمین «محمدرضا فوادیان»، استاد حوزه و کارشناس و مولف مهدوی گفتگویی ترتیب داده ایم که در ادامه مشروح آن تقدیم حضورتان می شود:
با توجه به فاصله زمانی کوتاهی که بین دوران امامت حضرت هادی(ع) با ولادت و امامت امام مهدی(عج) وجود دارد، چه روایاتی از امام دهم شیعیان در موضوع مهدویت و آخرین حجت الهی(عج) بر جای مانده است؟
از امام هادی(ع) 12 روایت درباره مهدویت در کتاب شریف «معجم احادیث الامام المهدی(عج)» نقل شده است. اما اینکه چرا علی رغم فاصله زمانی کوتاه حیات و امامت ایشان با ولادت و امامت حضرت مهدی(عج)، این روایات معدود هستند از چند جهت قابل بررسی است به ویژه آنکه امام هادی(ع) 33 سال بر شیعیان و امت اسلام امامت کرده اند و یک سال پیش از ولادت منجی موعود(عج) یعنی در سال 254 هجری به شهادت رسیده اند.
برخی از این دلایل عبارتند از: نخست آنکه ایشان در خفقان شدیدی که بنی عباس برای‌شان ایجاد کرده بود و در واقع در حبس خانگی به سر می بردند، همچنین نظارت شدید در سامرا باعث می شد که روایات ایشان معدود باشد و علت سوم آنکه شاید برخی روایات در طول زمان از بین رفته و به دست ما نرسیده باشد.
این 12 روایت برجای مانده از امام هادی(ع) در موضوع مهدویت و امام مهدی(عج) چه حقایقی را در باره این آینده حتمی تاریخ بیان کرده است؟
از این 12 روایات تحلیل هایی به دست می آید؛ نخست تصریح به امامت فرزندشان و امام دوازدهم(عج)، یعنی امام هادی(ع) به طور علنی به امامت حضرت عسکری(ع) و حضرت مهدی(عج) اشاره کرده اند و در زمان وفات فرزندشان سیدمحمد، حضرت عسکری(ع) را امام خواندند. همچنین، وقتی حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) برای عرضه دین به محضر ایشان رسید، حضرت هادی(ع) از این فرصت استفاده و ائمه(ع) بعد از خودشان را به عبدالعظیم حسنی(ع) معرفی کردند.
علاوه بر این، از روایات مهدوی امام هادی(ع) برمی آید که حضرت(ع) نگرای وضعیت شیعه در دوران غیبت امام مهدی(عج) بوده اند و می فرمودند: در دوران امامت مهدی(عج) شیعه به چه وضعیتی دچار می شود ...
چه مباحث دیگری در مسئله مهدویت از روایات امام هادی(ع) برمی آید؟
مسئله سوم در تحلیل این 12 روایت، ارتباط کمتر حضرت هادی(ع) با شیعیان و مسئله چهارم تقویت سازمان وکالت است، چراکه از اقدامات حضرت علی بن محمد(ع) آن بود که سازمان شکل گرفته در عصر امام صادق(ع) و گسترش یافته در دوران ائمه(ع) بعد از آن حضرت(ع) را تقویت کرده و توسعه بخشیدند.
ایشان بر تربیت فقها و اندیشمندان برای عصر غیبت تاکید دارند چنان که در روایتی از ایشان آمده اگر نبودند فقهایی که مردم را به سوی خدا و ما هدایت می کردند، شیعیان گرفتار دام های ابلیس می شدند.
روایات دوازده‌گانه امام هادی(ع) در موضوع مهدویت چه محورهایی را شامل می شود؟
موضوعات این روایات در چهار محور خلاصه می شود؛ نخست مادر امام زمان(عج)؛ همانطور که می دانیم امام هادی(ع)، حضرت نرجس خاتون(س) را برای همسری فرزندشان حضرت عسکری(ع)، از بغداد به سامرا آوردند.
محور دوم به تصریح درباره نام و نسب حضرت مهدی(عج) اختصاص دارد، محور سوم به غیبت امام مهدی(عج) اشاره می کند و در چهارمین محور، ویژگی های عصر ظهور و حکومت امام مهدی (عج) را تشریح می کنند.
برای مثال در کتاب شریف «کمال الدین» از ایشان نقل شده که درباره عصر ظهور فرمودند: در حکومت امام مهدی(عج) عدل و قسط همه جا را فرا می گیرد، همانطور که از ظلم و ستم پر شده است.
یا می فرمایند: منتظر فرج باشید که ظهور به شما نزدیک است.
در حوزه روایی چه میراث گرانبهایی از امام هادی(ع) برای شیعه بر جای مانده که می تواند در عصر غیبت امام مهدی(عج) روشنگر راه و مسیر و هدایتگر آنها باشد؟
میراث روایی و علمی امام هادی(ع) که شیعیان با توجه به مناسبت های پیش رو باید به آن توجه داشته باشند نخست «زیارت غدیریه» است که امام هادی(ع) آیات قرآن و احادیث منتسب به مولای متقیان(ع) و جریان های تاریخی را که در فضایل امیرمومنان(ع) رخ داده است، در این روایت بازخوانی و بازترسیم کرده اند.
میراث دیگر حضرت هادی(ع)، «زیارت جامعه کبیره» است که با توجه به رشد و جولان جریان غلو در دوران امامت ایشان، حضرت(ع) متن کاملی را درباره ویژگی های واقعی ائمه(ع) بدون تحریف و غلو در این زیارت شریف تصریح کرده اند. اگرچه این متن روایی 1300 کلمه بیشتر نیست اما دریایی از معرفت نسبت به امامت را در خود جای داده است.
سومین میراث روایی امام هادی(ع)، یکی از زیارات امیرالمومنین(ع) است که به عنوان زیارت پنجم حضرت(ع) در «مفاتیح الجنان» آمده و از سوی امام هادی(ع) انشاء شده است که در فراز اول آن آمده: «السَّلامُ عَلَيْكَ يَا وَلِيَّ اللّٰهِ، أَنْتَ أَوَّلُ مَظْلُومٍ ...».
چه افق و نظرگاهی در انشای این زیارات از سوی امام هادی(ع) در نظر گرفته شده و توانسته در طول تاریخ به ویژه عصر غیبت حضرت بقیه الله الاعظم(عج) برای شیعه راهگشا باشد؟
امام هادی(ع) برای حل بحران های اجتماعی، اعتقادی و سیاسی شیعیان در عصر امامت خودشان توجه به مسئله امامت و ولایت را بسیار مهم قلمداد کرده اند.
نکته ای که به درد امروز به تناسب شرایط کرونایی برای علاقمندان به امام هادی(ع) راهگشا است، تاکید حضرت(ع) بر دعا کردن در هنگام بیماری است. نقل شده: امام هادی(ع) بیمار شدند و به ابوهاشم جعفری فرمودند: کسی را برای دعا کردن به حائر حسینی(ع) و کربلا بفرستید.
ابوهاشم، علی بن بلال را انتخاب کرد؛ علی بن بلال سوال کرد: حضرت علی بن محمد(ع)، امام واجب‌الاطاعة است و اگر دعا کند، مستجاب می شود، چرا ما را برای دعا به کربلا می فرستند؟
امام هادی(ع) در پاسخ فرمودند: مقام پیامبر(ص) از کعبه و حجرالاسود بالاتر است، اما پیامبر(ص)، کعبه را طواف و حجر را استلام(لمس) می کنند؛ خداوند بقعه هایی دارد که دوست دارد در آنجا خوانده شود حرم جد ما حضرت سیدالشهداء(ع) مکانی است که دعا در آن مستجاب است.
در واقع امام هادی (ع) حرم سیدالشهداء(ع) را شفاخانه شیعه معرفی کرده اند.
ایشان در زیارت جامعه کبیره در فرازی درباره انتظار و رجعت می فرمایند: «مُصَدِّقٌ بِرَجْعَتِكُمْ ، مُنْتَظِر لأمْرِكُم ، مُرْتَقِبٌ لِدَولَتِكُم» که همین ضرورت انتظار برای فرج و امر آن حضرت(عج) و نیز چشم انتظاری برای آن دولت کریمه در عصر غیبت را ثابت می کند.
پایان پیام/9
منبع: شبستان
کلیدواژه: سبک زندگی منتظرانه امام هادی ع مهدویت سیدالشهداء ع امام مهدی عج حضرت هادی ع امام هادی ع عصر غیبت علی بن حضرت ع
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۸۶۸۳۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
احیای جایگاه مرجعیت علمی اهل بیت در مکتب امام صادق (ع)
ایسنا/قم پژوهشگر بنیاد بین‌المللی امامت با بیان اینکه فرصتی که در عصر امامت امام صادق (ع) به‌دست آمد در عصر امامان قبلی مهیا نشد، گفت: با توجه به اینکه برخی ائمه چهارگانه، شاگرد امام صادق (ع) و برخی شاگرد شاگردان آن حضرت بودند، پیروی شیعه از فقه و مذهب اهل بیت با نام «جعفری» نامی شناخته‌شده و معتبر در برابر مذاهب چهارگانه فقهی اهل سنت بوده است.
امام جعفر صادق (ع) رئیس مذهب جعفری و ششمین پیشوای شیعیان در هفدهم ربیع‌الاول سال ۸۳ هجری قمری (البته بعضی سال ۸۶ ماه رجب، روز جمعه یا دوشنبه نیز گفته‌اند) در مدینه متولد شد. بعضی ولادت ایشان را روز سه‌شنبه هفتم رمضان و سال ولادت ایشان را نیز برخی سـال ۸۰ هجری ذکر کرده‌اند. نام مبارکش «جعفر» و مشهورترین کنیه آن حضرت «ابوعبدالله» و مشهورترین لقبش «صادق» است. پدر گرامیش «امام باقر (ع)» و مادرش «ام فروه» دختر قاسم بن محمد بن ابوبکر است.
امام صادق (ع) ۱۲ تا ۱۵ سال با امام سجاد (ع) و بعد از شهادت جد بزرگوارش مدت ۱۹ سال با امام باقر (ع) زنـدگی کرد و توانست به مقدار لازم از خرمن دانش این دو بزرگوار، خوشه‌چینی کند. مدت امامت ایشان ۳۴ سال به طول انجامید که ۱۸ سال در دوره اموی و ۱۶ سال در دوره عباسی بود.
سرانجام منصور به‌وسیله انگوری که آن را به زهرآلوده کرده بود، امام صادق (ع) را مسموم کرد. آن امام همام در سـال ۱۴۸ هجری در سن ۶۵ سالگی مظلومانه به شهادت رسید و پیکر پاکش را در قبرستان بقیع و در جوار ائمه بقیع، امام حسن (ع)، امام سجاد (ع)، امام باقر (ع) و امام صـادق (ع) به خاک سپردند.
چرا امام صادق (ع) به نهضت علمی رو آوردند؟
رسول چگینی، پژوهشگر بنیاد بین‌المللی امامت در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، بیان کرد: از سال ۱۲۹ هجری تا ۱۳۲ هجری که عباسیان روی کار آمدند، چون بنی امیه رو به ضعف و سقوط می‌افتند، فرصت اینکه امام را تحت فشار قرار دهند، نداشتند و از طرفی عباسیان نیز که شعار طرفداری از خاندان پاک پیامبر اکرم (ص) و گرفتن انتقام خون به ناحق ریخته آنها را می‌دادند، به امام فشاری وارد نمی‌آوردند.
وی ادامه داد: این دوران برای امام، دوران آرامش و آزادی بود و فرصت بسیار خوبی برای فعالیت‌های علمی و فرهنگی به‌شمار می‌رفت، فرصتی که برای هیچ‌یک از امامان دیگر به غیر از امام باقر (ع) که اندکی از این فرصت برای ایشان به وجود آمد و فعالیت علمی را شروع کرده بود و همچنین برای امام رضا (ع) فراهم نشد، ولی امام صادق (ع) هم عمر طولانی داشتند و هم محیط و زمان برای ایشان مساعد بود.
این کارشناس مذهبی اظهار کرد: امام صادق (ع) با توجه به فرصت مناسب سیاسی و نیاز شدید جامعه، حوزه وسیع علمی و دانشگاه بزرگی به‌وجود آورد و در رشته‌های مختلف علمی و نقلی شاگردان بزرگی تربیت کرد. امام از فرصت‌های گوناگون برای دفاع از دین و حقانیت تشیع و نشر معارف صحیح اسلام استفاده می‌برد. مناظره‌های زیادی نیز در همین موضوعات میان ایشان و سران فرقه‌های گوناگون انجام شد که در آنها با استدلال‌های متین و استوار، پوچی عقاید آنها و برتری اسلام ثابت می‌شد.
چگینی یادآوری کرد: در حوزه فقه و احکام نیز توسط ایشان فعالیت زیادی صورت گرفت، به صورتی که شاهراه‌های جدیدی در این بستر گشوده شد که تاکنون نیز به راه خود ادامه داده است. به این ترتیب، شرایطی مناسب پیش آمد و معارف اسلامی بیش از هر وقت دیگر از طریق الهی خود منتشر شد، به صورتی که بیشترین احادیث شیعه در تمام زمینه‌ها از امام صادق (ع) نقل شده و مذهب تشیع به نام مذهب جعفری و فقه تشیع به نام فقه جعفری خوانده می‌شود.
پژوهشگر بنیاد بین‌المللی امامت گفت: حضرت در طول زندگی خود در مدینه زیست و تنها به قصد حج یا بنا به الزامات سیاسی، سفرهایی کوتاه به مکه و عراق داشت، امام در مدینه که اصلی‌ترین مرکز نشر سنت نبوی در آن عصر بود، مجلس و به عبارتی دانشگاه پررونقی داشت که جدا کردن پیروان مذاهب و فرق مختلف در آن به سختی امکان‌پذیر بود.
وی بیان کرد: گستره دانش حضرت از یک سو و سعه صدر وی در تعامل با مذاهب گوناگون از سوی دیگر موجب شده بود تا طیف وسیعی از عالمان به‌عنوان طالب دانش جعفری گرد آن حضرت جمع شوند، شاگردانی از خواص امامیه گرفته تا طیف‌های متنوع عامه، از متکلم و فقیه گرفته تا مقری و محدث بر گرد حضرت دیده می‌شدند و از اقصی نقاط ماوراء النهر تا مغرب در شمار شاگردان او حضور داشتند. شیخ مفید اشاره دارد که براساس آنچه اصحاب حدیث احصا کرده‌اند، شمار شاگردان حضرت بالغ بر ۴۰۰۰ نفر بوده است.
تفاوت مرجعیت علمی امام صادق (ع) با دیگر امامان
چگینی اظهار کرد: مهمترین تفاوت نهضت علمی امام صادق (ع) با دیگر امامان را باید در شرایط سیاسی - فرهنگی دوران حضرت جست‌وجو کرد، دوران امامت حضرت از نظر سیاسی و فرهنگی از حساسیت و موقعیت ویژه‌ای برخوردار بود.
شرایط سیاسی
این کارشناس مذهبی بیان کرد: جامعه اسلامی در آن زمان از نظر سیاسی - اجتماعی با فراز و نشیب‌ها و تحولات مهمی روبه‌رو بود. شورش‌ها و قیام‌های فراوان علیه حاکمان وقت از جمله ویژگی‌های برجسته این دوره است. برای نمونه قیام زید بن علی که در سال ۱۲۱ هجری در کوفه رخ داد، وی انگیزه خود را دعوت به کتاب خدا و سنت پیامبر (ص)، مبارزه با ستمگران و حمایت از ستمدیدگان و دفاع از حریم مقدس امامت بیان کرد.
وی گفت: بنی‌عباس هر چند با تکیه بر شعارهای علویان و حمایت مردمی که از ستم امویان به ستوه آمده بودند، توانستند حکومت را قبضه کنند، ولی در اندک زمانی پس از به قدرت رسیدن چهره ضد اسلامی و ضد مردمی خود را برملا کردند و این امر مخالفت‌ها و شورش‌های مردمی را به‌دنبال داشت. از جمله مهمترین این شورش‌ها می‌توان به شورش مردم جزیره، شورش مردم موصل، قیام نفس زکیه در مدینه، قیام ابراهیم بن عبدالله بن حسین در بصره اشاره کرد.
شرایط فرهنگی
چگینی ادامه داد: فاصله زمانی بیش از یک قرن آغاز این دوره با ظهور اسلام و روی کار آمدن نسل جدیدی از تازه مسلمانان، حاکمیت جو اختناق و فشار از سوی حکمرانان اموی و عباسی، برکناری امامان معصوم از منصب رهبری و وارونه جلوه دادن بسیاری از اصول و معارف اسلامی توسط قدرتمندان اموی و عالمان درباری امت اسلامی این دوره را از نظر آگاهی و شناخت نسبت به اسلام ناب و معارف آن در پایین‌ترین سطح خود قرار داده بود.
پژوهشگر بنیاد بین‌المللی امامت بیان کرد: اعتراف گروهی از مردم شام نزد سفاح (خلیفه عباسی) مبنی بر اینکه ما تاکنون نمی‌دانستیم رسول خدا (ص) به جز بنی‌امیه، خویشانی هم دارد، تا آنکه شما قیام کردید و مطالب برای ما آشکار شد، گواه روشنی بر این حقیقت است.
این کارشناس مذهبی گفت: امام صادق (ع) از اوضاع آشفته دستگاه خلافت اموی استفاده و برنامه اصلاحی و نهضت فرهنگی خود را آغاز کرد. آن حضرت برای حسن انجام رسالت خود دو خط مشی کلی اول کناره‌گیری از مناقشات سیاسی و بهره‌گیری از پوشش تقیه و دیگری دعوت به امامت و پاسداری از آن اتخاذ کرد.
چرا امام صادق (ع) را رئیس مذهب تشیع لقب داده‌اند
چگینی تاکید کرد: عصر امام صادق (ع) یکی از دوران‌های پرشکوه و طلایی در تاریخ تشیع است. در این عصر، تشیع گسترش چشمگیری کرد و بر تعدد شیعیان افزوده شد و در اثر آزادی نسبی روابط شیعیان با امام صادق (ع) آن حضرت توانست فقه و کلام شیعه را توسعه دهد و اصول و مبانی آن را روشن کند.
وی اظهار کرد: پس از فشارهای شدید بنی امیه، در عهد امامت امام صادق (ع) بر اثر قیام‌ها و انقلاب‌هایی که در کشورهای اسلامی علیه بنی امیه بر پا شده بود و جنگ‌های خونینی که در نهایت منجر به سقوط خلافت بنی امیه شد و نیز زمینه خوبی که امام باقر (ع) با نشر حقایق و معارف اسلامی مهیا کرده بود، برای امام صادق (ع) امکانات بیشتری و محیط مناسب‌تری برای نشر تعالیم دینی پیدا شد.
پژوهشگر بنیاد بین‌المللی امامت بیان کرد: آن حضرت تا اواخر زمان امامت خود که مصادف با آخر خلافت بنی امیه و اول خلافت بنی عباس بود، از فرصت استفاده کرد به نشر تعالیم دینی پرداخت و شخصیت‌های علمی بسیاری در فنون مختلف عقلی و نقلی مانند زراره، محمد بن مسلم، هشام بن حکم، جابر بن حیان پرورش داد.
چگینی گفت: در حوزه علمی امام ششم (ع)، هزاران محدث و دانشمند شرکت می‌کردند که عده‌ای از بزرگان و رجال علمی اهل سنت نیز مانند ابو حنیفه، سفیان شوری، قاضی سکون، قاضی ابوالبختری افتخار شاگردی آن حضرت را پیدا کردند.
این کارشناس مذهبی با بیان اینکه فرصتی که در عصر امامت امام صادق (ع) به دست آمد در عصر امامان قبلی مهیا نشد، یادآوری کرد: مجال و زمینه مناسبی که سبب شد مجموعه عظیمی از معارف و تعالیم و احکام دینی در حوزه علمی امام صادق (ع) تبیین شود و چهره شاخص و سرشناس و شناخته‌شده حضرت در میان تمام فرق و گروه‌های مسلمان از جمله علل این نامگذاری است.
پژوهشگر بنیاد بین‌المللی امامت تاکید کرد: با توجه به اینکه برخی ائمه چهار گانه، شاگرد امام صادق (ع) و برخی شاگرد شاگردان آن حضرت بودند، پیروی شیعه از فقه و مذهب اهل بیت با نام جعفری نامی شناخته شده و معتبر در برابر مذاهب چهارگانه فقهی اهل سنت بوده است. علاوه بر اینکه عنوان «مذهب جعفری» شیعیان پیروی مکتب فقهی اهل بیت را از شیعه زیدیه که از فقه اهل بیت پیروی نمی‌کنند، جدا می‌کند.
انتهای پیام
جزئیات جدید از دزدیده شدن دختر ۴ ساله کلاله‌ای؛ کارگر ۳۵ ساله قصد فروش یسنا را داشت